ΣΤΗ ΘΗΡΕΥΤΡΙΑ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ

Έπρεπε νάχουμε συναντηθεί
σε εποχές άλλες
Τότε που η δύση
έσπαγε πάνω στα παράθυρά σου
Κι εσύ σε ετοιμότητα λύπης
Σε μια τρυφερή αναμονή δακρύων
Να με γκρέμιζες από τη μοτοσικλέτα μου
Κι από τις τσέπες του δερμάτινου
Να άρπαζες τα ποιήματα.

© Γιάννης Τόλιας από το Αμαρτολόγιο

Aan de Dromenjaagster

We hadden elkaar moeten treffen
in andere tijden
Toen het westen
zich op jouw ruiten kapot sloeg
En jij, bereid op verdriet,
In tedere afwachting van tranen,
Mij van mijn motorfiets afstortte
En jij van de zakken van je leren jas
De gedichten griste.

© Jan Tolias

Μετάφραση στα Ολλανδικά Lyssandre Rammos

Καλά Χριστούγεννα

Γιατί με φώναξες και γύρισα
Καλά έφευγα και καλά με ξεπροβόδιζαν χωρίς να μου
κρατούν κακία τα εγκόσμια
όλα όσα δε θέλησα να πράξω κι έπραξα
όλα όσα δε θέλησα να γίνω κι έγινα
Να χουν αποσπασθεί τα αγγίγματά μου απ ότι άγγιξα
και να με συνοδεύουν

Γιατί με φώναξες και γύρισα
σα δάκρυ που μετάνιωσε και δεν εκύλησε
Γιατί να πρέπει τώρα να διανύω προς τα πίσω όλη
αυτή την εγκατάλειψη
γέρος ποιητής διωγμένος απ τους στίχους μου
κι άγνωστος πλέον στο παρελθόν μου να συνάπτω πάλι
σχέσεις με όσα συμβήκαν
Να συνδεθώ με τι; Αναζητώντας τι ;
Ποιο αθέατο βάθος
ποια μυθική νεότητα;

Μετά από ένα τελεσμένο πεπρωμένο κι άλλο πεπρωμένο
μετά το πλήρωμα του χρόνου κι άλλος χρόνος;
Αυτό δεν είναι πια διασάλευση του πνεύματος
Η υλικότητά μου διεσαλεύθη
και δε θα βρει ανάπαυση στον αιώνα

***

Το «ως σεαυτόν» δεν ήτανε για μένα
Αγάπησα τους άλλους δίχως ν’ αγαπάω τον εαυτό μου
Χωρίς αγάπη του εαυτού μου δεν ήμουν ούτε εγώ ούτε
άλλος ανάμεσα στους άλλους
δεν ήμουν τίποτε μέσα στην τρικυμία της σάρκας μου
στα σαλεμένα λόγια μου και στ’ αναφιλητά του νου μου
μα έπασχα στα δράματα των άλλων
εγώ ο χαμένος πάντα στα αδιέξοδά τους
εγώ των αποχωρισμών τους ο εγκαταλελειμμένος
ο παραμιλητός του πυρετού τους
Κι όλα αυτά έτσι Για ένα ήθος δηλαδή για μια ιδεολογία

Δεν ήταν ήθος ύβρις ήταν. Και δεν το ’βλεπες
Αργεί αλλά σε βρίσκει το κακό
άξαφνα όλα γυρνούν τ’ απάνω κάτω
πατάς τους όρκους σου και πράττεις τ’ αντίθετα απ’ την
πίστη σου και μένεις
στην ερημιά της πτώσης σου
να δέρνεσαι και να χαλιέσαι

Αν άντεξα τη ζωή μου ως εδώ δεν ήτανε για μένα
Και τώρα ποιος ο αμητός;

Ω βλέμματα ω φωνές, ω αγγίγματα που με λιχνίσατε
στ’ αλώνια της αλαζονείας και της ταπείνωσης
κρατήστε τον καρπό Αλλά
δώστε μου πίσω το άγανο
το άγανο που τ’ αφήσατε του ανέμου
και χάθηκε χρυσίζοντας
προς το βαθύψηλο ουρανό.

***

Δεν έχεις το δικαίωμα, φώναζα, το κρίμα το δικό μου
να σηκώνεις.
Κι εσύ ανένδοτα σιωπούσες.
Γιατί δικαιοσύνη δεν υπάρχει στην αγάπη
- ποιος αδικεί ποιος αδικείται
τι μας βαραίνει πιο πολύ
το κρίμα ή η αθωότητα;

Η αγάπη δε μας δίνεται, μας παίρνει
κι όσοι αγαπούν αλύπητα αγαπούν
ρημάζουν και ρημάζονται.

Κι όλα τα πήρες πάνω σου
το φταίξιμο την ενοχή και την ποινή μου.
Δικαιoσύνη δεν υπάρχει στην αγάπη.

Εντάξει, εσύ αναστήθηκες.
Εγώ όμως με σχεδία το σταυρό μου
θαλασσοδέρνομαι σε μαύρους ουρανούς

ΒΥΡΩΝ ΛΕΟΝΤΑΡΗΣ
Έως…

***

Αγριομυρίκη εν τη ερήμω
Επικαταράτος εν γη αλμυρά…
Έτσι το θέλησα και μη ρωτάς
Κι αν τώρα θλίβομαι είναι που σ αφήνω

στους πέντε δρόμους δίχως να χω πεί
για σένα όσα σου άξιζαν και δίχως
να σε δοξάσει ένας μου στίχος
Τόσο βαθιά τόσο πολύ

σε σώπασα μέσ στη ζωή μου
Δεν ήτανε για να φανερωθεί
ούτε με ουράνια λόγια να ειπωθεί
αυτό το μυστικό που ήσουν κι ήμουν

Σε όσους με ποιήματα τα αισθήματα μετρούν
Τι θα χεις από μένα να τους δείξεις;
Μια τέτοια αγάπη …δίχως αποδείξεις…

ΒΥΡΩΝ ΛΕΟΝΤΑΡΗΣ
Εν γη αλμυρά

ΚΗΠΟΥΡΟΣ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ

Στον Γιάννη Τόλια

Πολεμούσες με το κλειδί ανάφλεξη καυσίμου.
Τίποτα.
Δεν απελπίστηκες.
Ψάχνοντας γύρω για σπινθήρα
ανακάλυψες εκείνη
να βγάζει το σκουλαρίκι της
για ν' ακουμπήσει τ' ακουστικό.
Ήθελες να 'σαι η φωνή που της μιλά
φωνή ολόκληρος, το ξέρω

όπως ξέρω πως μ' αυτή σου την επιθυμία
πήρε φωτιά η μηχανή σου
μύρισε λάστιχο
κάηκε η πόλη μονομιάς
γκρεμίστηκαν τα τείχη
κι έγινες δάσους αναβάτης
καβαλάρης σ' οξυγόνο ολοκαυτώματος.


© Δημήτρης Μουζάκης

Σύντροφοι των μοναχικών ημερών

Σύντροφοι των μοναχικών ημερών
Θλιβεροί ιχνηλάτες της νύχτας
Τρυφερά παιδιά
Σε σήψη προχωρημένη
Ποιήματα.

© Γιάννης Τόλιας

Έξω βρέχει.Αν σκύψεις εδώ που γράφω.Θα ακούσεις...

Δημήτρης Μουζάκης

ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΟΛΙΑΣ, ΚΗΠΟΥΡΟΣ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ

Τα ποιήματα του Γιάννη Τόλια έχουν ένα ρυθμό και
δύο αφές: ο ρυθμός εξασφαλίζει τη ροή του υψηλού
ιξώδους, την αργή, νωχελική ροή απόλαυσης της
επιθυμίας. Οι αφές δεν είναι μία και κάποια άλλη.
Είναι δύο για να εξασφαλίζεται η μεταξύ τους τάση, η
οποία, παρά την πείνα της μιας αφής για τη δίψα της
άλλης, φτάνει όσο χρειάζεται πριν το σμίξιμο. Στο
διάστημα που μεσολαβεί, στο χώρο που δύο εντάσεις
εξασφαλίζουν μεταξύ τους για να κορυφώνονται
ανέγγιχτες, ο ποιητής κλειδώνει το ποίημά του. Η
στρατηγική αυτή υπερβαίνει κάθε θεματική: την
ανάμνηση, τον έρωτα, τη σκέψη, τη σκέψη για τον
έρωτα της μνήμης, τον έρωτα για τη μνήμη της
σκέψης. Κυριαρχικός δεσπόζει σε όλο το μήκος του ο
χαρακτηριστικός ρυθμός του ανεκπλήρωτου: αυτός
θα τέρψει την αίσθηση, αυτός θα θρέψει την όρεξη
για τις καταβολάδες της αίσθησης, που θα αλλάξουν
σχήμα, θα εξορμήσουν στο σώμα και θα επιστρέψουν
για να το γνωρίσουν πάλι, για να το γνωρίσουν
αλλιώς. Το ποίημα του Τόλια δε γράφεται.
Εκφωνείται. Η λέξη εκφέρεται με το δέος του
κήρυκα. Πριν τη λέξη υπάρχει το μέλι που τη
μέστωσε, την έφερε θριαμβευτικά στο στόμα. Μην
μπορώντας διαφορετικά, ο αναγνώστης
υποχρεώνεται σε συλλαβισμό: ο χορός αυτής της
ανάγνωσης έχει βήματα. Σας παραδίδω ενδεικτικά,
ελπίζοντας στη συνενοχή σας. Στο ΛΥΣΙΠΟΝΟΝ
εύχομαι να είναι καλοτάξιδο σε βαθείες περιηγήσεις.


Αν όλα υπήρχαν στον αέρα
άκοπα κι αναίμακτα
εάν χαρίζονταν

Τότε γιατί η δύση
δε συνέχισε μέσα μου;

***

Με πλημμυρίζεις
νυχτερινό ποτάμι
Χωρίς να φταίω

***

Στα όνειρα

Να μη συνάπτεις
φιλίες με τις λέξεις

Γιατί το πρωί
πάντα επιστρέφει
σαν τιμωρία επαλήθευσης

Η αρρώστια της αποτύπωσης

***

Αν ο χρόνος
δεν έσβηνε τη δίψα του
με τα δάκρυα των επιθυμιών

Το σύμπαν θα είχε πλημμυρίσει οδύνη

***

Επέστρεφες απόγευμα
Η δύση
δε χωρούσε
στους καθρέφτες σου
Γύρισες πίσω να κοιτάξεις
Και αφιερώθηκες...

Να βυθίζεις τις καταβολάδες του ποιήματος και να το πολλαπλασιάζεις

ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΟΛΙΑΣ *ΛΥΣΙΠΟΝΟΝ* Η αγωνία μιας αισθητικής ανάλυσης από την ΣΟΦΙΑ ΣΤΡΕΖΟΥ

Ο Γ.Τ. με την νέα του ποιητική συλλογή μας φέρνει έναν πόλεμο διαφορετικό από αυτούς που συνήθως θεωρούμε. Κατά την άποψή του ο ορισμός της ποίησης είναι πόλεμος.Είναι γεγονός πως ο ποιητής είναι ίσως ο μόνος που βρίσκεται σε διαρκή πάλη με τον εαυτό του. Τι να κρατήσει, τι να πετάξει. Παιδιά του όλα μιας συνουσίας μαγικής με το όνειρο και τη φαντασία. Ο ποιητής ονειρεύεται κι όταν δεν ονειρεύεται τραγουδά. Τραγουδά με τις λέξεις που τον καταδιώκουν , τον μεταμορφώνουν , τον ακουμπούν. Η σκέψη του μεταδοτή, αγγίζει. Θέτει όρια στην υπέρβαση του Λόγου. Αναμοχλεύει τα ψυχολογικά βάθη της ψυχής, μιας τραυματισμένη ψυχής που ανοίγει βάραθρο και διαρκώς είναι σε πόλεμο.Χρησιμοποιεί τις λέξεις και τα νοήματα με την ακρίβεια των ορίων των λέξεών του.Μια τρικυμισμένη θάλασσα που αναζητά την αλυκή της καρδιάς του κι εκεί να εναποθέσει την άλμη της.Γιατί τα λόγια του Γ.Τ κουβαλούν την αλμύρα της μνήμης που αδιάκοπα τριγυρνά συνταράσσοντας τα σωθικά του.Ένα άγγιγμα, μια αφή μια ανάμνηση είναι τα σύνορα της πολύτιμης τέχνης του. Το ακριβό των αισθήσεων που το αναπλάθει ώρα την ώρα, μέρα τη μέρα, τρένο στοιχειωμένο όπως η ποίησή του πάνω σε ράγες γι' άλλους ορατό και γι' άλλους αόρατο. Οι λέξεις σαν φάρος τον οδηγούν σε μυσταγωγίες ηλιοβασιλέματος. Αναγνωρίζει οικείους πόνους και σπαράσσεται από τα θεωρεία των αισθήσεων.Το σώμα υποτάσσεται, μυστικά προσκρούει και αυτοκτονεί πάνω στους ανέμους των λέξεων. Ζωγραφίζει τον πίνακα των αισθήσεων με τελευταία πινελιά εκείνα τα συναισθήματα που έκρηξη προκάλεσαν στον αισθητικό κόσμο του. Ενσυναίσθηση που την εξηγεί και την δικαιώνει μέσα από τον Λόγο του με ποιητική χάρη. Μεταφέρει τον ησυχασμό μιας πορείας ενεργητικής που φθάνει αποκαλυπτικά στον αναγνώστη ως αισθητική εμπειρία.Εθελοντής μιας αλήθειας απόλυτης προσπαθεί να νικήσει τα θηρία των επιθυμιών του.Για τον ποιητή η ποίηση σκοτώνει και ανασταίνει στα χρόνια των ονείρων που την περίμενε ως Θεία κοινωνία και Λειτουργία στον ναό της.

Η φωνή σου

Μονοπάτι που με φτάνει
στο ξέφωτο της απόγνωσης
Η φωνή σου.

© Γιάννης Τόλιας

Εκεί που λείπεις

Αφήνεις πάντα ένα φιλί
Εκεί που λείπεις

Πικρό.

© Γιάννης Τόλιας